AŞURE GÜNÜ Arapça, Farsça, İbranice hicri takvimin ilkayı olan Muharrem ayının onuncu günü dür. İslam inancında bu günde bir çokönemli olay meydana geldiğine inanılır ve bu gün e kıymet atfedilir.
AlevilerPeygamber efendimizin [SAV]torunu Hüseyin in Kerbelada ki acısı başta olmaküzere on iki imamların acılarını anmak ve anlamak için Muharrem matemi tutulur.Muharrem mateminin amacı bu türlü acıların bir daha yaşanmaması gerekli olaninsanlık değerlerini ve alevi öğretisini özümsemektedir. Matem süresince bıçağave kesici aletlere el sürülmez, Matem boyunca hiçbir canlıya eziyet edilmez, kimseninkalbini kırmamak, dili ile kimseyi incitmemek, kimse hakkında dedikodu yapmamakmatem orucunun temel ilkesidir. Sağlığı yerinde olanlar oruç tutarlar. Matemdenamaç da kendisine eziyet etmek değil kötülük ve katliamların bir daha olmamasıadına anmak ve unutmamaktır. Kerbela olayında hasta olması nedeniyle imamZeynel Abidin in kurtulması ve Ali nin soyunun devam etmesi nedeniyle de Allahaşükür edilir. Bu nedenle Muharrem matemi Aşure geleneği ile biter. on iki günorucun ardından Aşure günü yapılır. on iki değişik malzemeden yapılan aşureyenilir ve dağıtılır.
Musevilikinancına göre de büyük kefaret günü için kullanılmıştır. Hüseyin bin Ali veberaberindeki 72 kişi hicri 61 de Muharremin onuncu gününde 1 Ekim 680Kerbelada Yezid in ordusuncakatledilmiştir. Bunun dışında aşure gününde gerçekleştiğine inanılan diniaçıdan önemli bazı rivayetler bulunmaktadır. Bunlar Adem in işlediği günahtansonra tövbesinin kabul edilmesi, İdrisi diri olarak göğe yükseltilmesi, Nuh ungemisinin tufandan kurtulması, İbrahim in ateşte yanmaması, Yakup un oğlu Yusufa kavuşması, Eyyüp ün hastalıklarınıniyileşmesi, Musa nın Kızıl denizden geçip İsrail oğullarını Firavundankurtarması, Yunus un balığın karnından çıkması, İsa nın doğumu ve ölümdenkurtarılıp göğe yükseltilmesidir.
Musevilerindebu günü oruçla geçirdikleri, İslam peygamberi Muhammet bin Abdullah ın bu gündeoruç tutmayı tavsiye ettiği, Yahudilere benzememek açısından oruç un aşure günüile bir gün öncesi veya bir gün sonrası ilave edilerek tutulması gerektiğineinanılır.
AŞURE Hicri takvime göre Muharrem ayının onuncugünü yapılan bir tatlıdır. İslam inancına göre Muharrem ayının onuncu günü Nuhun büyük tufandan karaya ayak bastığında gemisinde tükenen erzakından geriyekalan malzemeleri karıştırarak yapmışolduğu bir tatlıdır. Ana maddeleri Su, Buğday, Nohut, Toz şeker, Kuru fasulye, Pirinçkullanılarak yapılır. Şimdilerde ise süsleme amacı ile Ceviz, Çam fıstığı, Badem,Nar, Susam ve Tarçın gibi kuru yemiş meyve ve baharatlar kullanılır. Hayvansal hiçbir ürün içermez.
Metin ÖZYURT
orduhilal@hotmail.com